Author :
Abstract
Bu araştırmanın amacı ilköğretim okulu öğretmenlerinin okullarında kayırmacılık yapılıp yapılmadığına yönelik görüşlerinin belirlenmesidir. Araştırma tarama deseninde planlanmıştır. İstanbul ili Avcılar ilçesinde 2016-2017 eğitim öğretim yılında resmi ilköğretim okullarında görevli 1689 öğretmenin gönüllülük esası gözetilerek katıldığı araştırmanın çalışma grubunda 361 öğretmen bulunmaktadır. Araştırmanın verileri Erdem ve Meriç (2012) tarafından olarak geliştirilen ‘Okul Yönetiminde Kayırmacılık Ölçeği’’ ile toplanmıştır. Toplam 25 maddeden oluşan ölçek, planlama, örgütleme, koordinasyon ve değerlendirme olmak üzere toplam 4 alt boyuttan oluşmaktadır. Araştırmanın sonucunda öğretmenler okullarında hiçbir zaman kayırmacılık yapılmadığını belirtmişlerdir. Öğretmenlerin istihdam şekline göre, cinsiyete göre ve sendika üyeliğine göre ise görüşlerinde anlamlı fark ortaya çıkmamıştır. Öğretmenlerin kariyer evrelerine göre, kariyere giriş evresi ile diğer evreler arasında anlamlı fark ortaya çıkmıştır. Ayrıca branş değişkenine göre, sınıf öğretmenleri ile branş öğretmenleri arasında anlamlı fark ortaya çıkmıştır.
Keywords
Abstract
This study aims to determine the opinions of primary school teachers on whether there is nepotism in their respective schools. The study was designed as a survey. The study in which 1689 teachers working in public primary school in Avcilar, Istanbul in the school year of 2016-2017 were involved on voluntary basis, has a study group of 361 teachers. For the study, data were collected by using ‘Scale for Nepotism in School Administration’ developed by Erdem and Meriç (2012). The scale including 25 items is formed by 4 sub-dimensions, which are planning, organization, coordination and evaluation. As a result of the study, teachers reported that there is never Nepotism in their school. The teachers’ opinions did not significantly vary by their type of employment, sex and union membership. A significant difference was observed between their stage of stepping into career and the other stages according their career stages. There was also a significant difference observed between the classroom teachers and subject matter teachers considering the field of study variable.
Keywords
- Ackerman, R. S. (1999). Political corruption and democracy. Faculty Scholarship Series. Paper 592. http://digitalcommons.law.yale.edu/fss_papers/592
- Aktan, C. C. (2001). Siyasal patoloji ve siyasal yozlaşma. Yeni Türkiye. Yolsuzlukla mücadele stratejileri, Ankara: Hak-İş Yayınları.
- Araslı, H.ve Tümer, M. (2008).‘Nepotism, Favoritism and Cronyism: A Study Of Their Effects On Job Stress And Job Satifaction In The Banking Industry Of North Cyprus’ Social Behaviour Personality: an international Journal; Vol. 36 Issue 9. p.1237
- Asunakutlu, T. ve Avcı, U. (2010). Aile işletmelerinde nepotizm algısı ve iş tatmini ilişkisi üzerine bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve idari Bilimler Fakültesi Dergisi C.15, S.2 s.93-109
- Aydın, Y. (2016). Örgütsel sessizliğin okul yönetiminde kayırmacılık ve öğretmenlerin Öz yeterlik algısı ile ilişkisi. Kuram ve uygulamada eğitim yönetimi dergisi, 22(2), 165-192.
- Aydın, Y. (2015) Örgütsel Sessizliğin Okul Yönetiminde Kayırmacılık Ve Öğretmenlerin Öz Yeterlik Algısı İle İlişkisi (Yayımlanmış Yüksek lisans tezi) Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
- Aydoğan, İ. (2009). Favoritism in the Turkish Educational System: Nepotism, cronyism and patronage. Educational Policy Analysis and Strategic Research 4(1), 19-35. http://eric.ed.gov/?id=ED502815
- Aydoğan, İ. (2012). The existence of favoritism in organizations African Journal of Business Management Vol. 6 (12) pp.4577-4586, DOI: 10.5897/AJBM11.2692 ISSN 1993-8233 Available online at http://ww.academicjournals.org/AJBM
- Bakioğlu, A. (1996). Öğretmenlerin kariyer evreleri. Türkiye’de Resmi Lise Öğretmenleri Üzerine Yapılan Bir Araştırma), M. Ü Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, (5), 19-28.
- Baydar Akgün, S. (2007). Yönetim etiği açısından seçilmiş ülke uygulamaları ışığında Türkiye örneği.Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara
- Bayhan, V. (2002). Demokrasi ve sivil toplum örgütlerinin engelleri: Patronaj ve nepotizm. CÜ sosyal bilimler dergisi, 26(1), 1-13.
- Benk, S. ve Karakurt, B. (2010). Gelir idareleri ve yolsuzluk: motivasyonlar, fırsatlar ve mücadele yolları. İşletme ve ekonomi araştırmaları dergisi, Cilt: 1 Sayı: 4 ss. 133-148
- Büte, M. (2011). Kayırmacılık algısı ile iş tatmini, olumsuz söz söyleme ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişki. Elektronik sosyal bilimler dergisi Bahar Cilt: 10 Sayı: 36 (187-203).
- Büte, M. (2011) ‘Kayırmacılığın Çalışan Davranışları ve İnsan Kaynakları Yönetimi Uygulamaları Üzerine Etkileri: Türk Kamu Bankalarına Yönelik Bir Araştırma’ Amme İdaresi Dergisi Sayı. 44 ss. 135-153
- Çelik, K. ve Erdem, A. (2012). Üniversitede çalışan idari personele göre “kayırmacılık”. Akdeniz eğitim araştırmaları dergisi.Yıl:2012 Sayı: 11 ss: 23-31
- Demirel, Y. ve Savaş Manas, Y. (2017). Nepotizmin yenilik ve yetenek yönetimi üzerine etkisi. Sosyal Araştırmalar Dergisi Cilt: 6 Sayı: 1 129-142
- Erdem, M. & Meriç, E. (2012). Okul yönetiminde kayırmacılığa ilişkin ölçek geliştirme çalışması. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, Uluslararası E-Dergi, 2(2), 141-149.
- Erdem, M. & Meriç, E. (2013). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin algılarına göre okul yönetiminde kayırmacılık. Kuram ve uygulamada eğitim yönetimi, 3(3), 467-498.
- Ford, R., & McLaughlin, F. (1985). Nepotism. Personnel journal, 64(9), 56-60.
- Hayajneh, A. F., Dwairi, M. A., & Udeh, I. E. (2008). Nepotism as a dilemma for managing human resources overseas: Its impact on employees, management and organizations. Journal of transnational management development, 1(1), 51-73.
- İlhan, S. ve Aytaç, Ö. (2010). Türkiye’de kayırmacı eğilimlerin oluşmasında toplumsal ve kültürel yapının rolü. Yönetim ve örgüt açısından kayırmacılık, 61-83.
- İyiişleroğlu, S.C. (2006). Aile şirketleri: Adana ve çevresinde faaliyet gösteren aile şirketlerinde nepotizm uygulamasının tespitine yönelik bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Adana.
- Karacaoğlu, K. ve Yörük, D. (2012). Çalışanların nepotizm ve örgütsel adalet algılamaları: Orta Anadolu bölgesinde bir aile işletmesi uygulaması. İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi Temmuz/ Cilt: 14, Sayı: 3, ss: 43-64 ISSN: 1303-2860, DOI: 10.4026/1303-2860.2012.0205.x
- Karademir, M. (2016) Ortaokul Öğretmenlerinin Okul Yönetiminde Kayırmacılık Algıları İle Örgütsel Sinizm Arasındaki İlişkinin İncelenmesi Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi İstanbul Aydın Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul
- Karakaş, M. ve Çak, M. (2007). Yolsuzlukla Mücadelede Uluslararası Kuruluşların Rolü. Maliye Dergisi Sayı 153Temmuz-Aralık s.74-101
- Kayabaşı, Y. (2005). Politik yozlaşmaya çözüm olarak anayasal iktisat. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Çukurova Üniversitesi sosyal Bilimler Enstitüsü. Adana
- Keefer, P. (2007). Clientelism, credibility, and the policy choices of young democracies. American journal of political science, 51(4), 804-821.
- McMillan, J. H., & Schumacher, S. (2014). Research in education: Evidence-based inquiry. Pearson Higher Ed.
- Meriç, E. (2012) İlköğretim Okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin Algılarına Göre Okul Yönetiminde Kayırmacılık Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van.
- Nunnally, J. (1978). Psychometric methods. McGraw-Hill: New York.
- Okçu, V. ve Uçar, A. (2016). Effect of school principals’ favouritism behaviors and attitudes on teachers’ organizational comuitment based on the perceptions of primary and secondary school teachers. Journal of Human Sciences Volume: 13 Issue.3 5901-5914
- Özer, N. ve Çağlayan, Z.A. (2016). Öğretmenlerin müdürlerine duydukları güven ve kronizm algıları arasındaki ilişki. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi Cilt 3, Sayı.5 16-27
- Özkanan, A. ve Erdem, R. (2014). Yönetimde kayırmacı uygulamalar: kavramsal bir çerçeve. Journal of Süleyman Demirel University Institute of social sciences year, 2(20) 179-206
- Özsemerci, K. (2003). Türk kamu yönetiminde yolsuzluklar, nedenleri, zararları ve çözüm önerileri. Sayıştay araştırma dizisi
- Pektaş, E. K. (1999) Büyük kent belediyelerinin eğitim ve kültür hizmetlerine siyasal parti ideolojilerinin yansıması. http://www.ekitapyayin.com/id/027/ sitesinden alıntılanmıştır.
- Polat, S., & Kazak, E. (2014). Okul yöneticilerinin kayırmacı tutum ve davranışları ile öğretmenlerin örgütsel adalet algıları arasındaki ilişki. Kuram ve uygulamada eğitim yönetimi, 1(1), 71-92.
- Prendergast, C., & Topel, R. (1993). Discretion and bias in performance evaluation. European economic review, 37(2-3), 355-365.
- Schüler, H. (2002). Türkiye'de sosyal demokrasi particilik hemşehrilik alevilik. İstanbul: İletişim Yayıncılık
- Yamane, T. (1967). Elementary sampling theory. Englewood Cliffs. NI: Prentice.–Hall, 398.
