Author :
Abstract
Bireysel tüketim tercihlerimizde doğal olanı seçmek ve sadece gerektiği kadar tüketmek ekolojik yaşamın temelidir. İnsanın sürekli artan tüketimi, pestisit kullanımı ve yaşantısındaki egosantrik davranışları doğal olan her şeye zarar vermektedir. Bunun farkına varan bireyler ekolojik yaşam tarzını benimsemeye başlamışlardır. Alanyazında ekolojik yaşam tutumunu ölçmeye yönelik herhangi bir ölçek olmadığından bu çalışmada, ekolojik yaşam tutumu konusunda bir ölçek geliştirilmeye çalışılmıştır. Alanyazın ve uzman görüşlerinden elde edilen verilerle 31 maddeden oluşan bir madde havuzu oluşturulmuş ve Kafkas Üniversitesinde görev yapmakta olan 173 öğretim elemanına uygulanmıştır. Aday ölçeğin yapı geçerliliğini belirlemek için varimax döndürme ile temel bileşenler analizi kullanılarak “Açıklayıcı Faktör Analizi (AFA)” yapılmış, ölçeğin güvenirliği için Cronbach Alfa katsayısı hesaplanmış ve AFA ile ortaya konulan yapının doğruluğunun test edilebilmesi için “Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA)” yapılmıştır. Madde yüklerinin .51 ile .84 arasında değiştiği görülmüştür. Ölçek geliştirme süreci sonunda 19 madde ve 4 faktörden oluşan “Ekolojik Yaşam Tutumu Ölçeği (EYTÖ)” geliştirilmiştir. Bu dört faktör; tüketim, biyolojik çeşitlilik, pestisitler ve egosantrizm olup faktörler ölçeğe ilişkin varyansın % 49.54’ünü açıklamaktadır.
Keywords
Abstract
It is the essence of ecological life to choose the natural and consume only as much as necessary in individual consumption preferences. People's ever-increasing consumption, use of pesticides and egocentric behaviours in their lives harm everything natural. Thus, individuals who have become aware of it have begun to adopt an ecological lifestyle. Using the data obtained from the body of literature and expert opinions, an item pool of 31 items was created and conducted on 173 instructors from Kafkas University. To assess the construct validity of the candidate scale, “Explanatory Factor Analysis (EFA)” was conducted using principle component analysis with varimax rotation while Cronbach Alpha coefficient was calculated to assess the reliability of the scale. To test the accuracy of the construct displayed by the EFA, "Confirmatory Factor Analysis (CFA)" was performed. It was found that the items loads vary between .51 and .84. At the end of the development process, "Ecological Life Attitude Scale (ELAS)" with 19 items and 4 factors was created. The factors are consumption, biological diversity, pesticides and egocentrism, and explain 49.54% of the variance.
Keywords
- Aktepe, S., & Girgin, S. (2009). İlköğretimde eko-okullar ve klasik okulların çevre eğitimi açısından karşılaştırılması. İlköğretim Online, 8(2), 401-414.
- Balcı, F. İ. (2011). Girişimciliğe Ekolojik Yaklaşım: Eko-Girişimcilik Teorik Çerçeve. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 1(1), 187-206.
- Boehnert, J. (2015). Ecological Literacy in Design Education-A Theoretical Introduction. Form Akademisk- 8(1), 1-11.
- Büyüköztürk, Ş. (2005). Anket geliştirme. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(2), 133-151.
- Büyüköztürk, Ş., Çakmak K., E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel F. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (Genişletilmiş 12. Baskı). Ankara: Pegem Akademi
- Capra, F. (1994). Ecology and community. Center for Ecoliteracy, 1-11.
- Capra, F. (1997). Creativity and Leadership. Learning Communities. A Lecture at Mill Valley School District.
- Capra, F. (2003). Deep Ecology: Educational Possibilities for the Twenty-First Century. NAMTA Journal, 28(1), 157-93.
- Capra, F. (2005). Speaking nature’s language: Principles for sustainability. Ecological literacy: Educating our children for a sustainable world, 18-29.
- Capra, F. (2007). Sustainable Living, Ecological Literacy, and the Breath of Life. Canadian Journal of Environmental Education, 12.
- Capra, F. (2009). The new facts of life: Connecting the dots on food, health, and the environment. Public Library Quarterly, 28(3), 242-248.
- Chang, N. J., & Fong, C. M. (2010). Green product quality, green corporate image, green customer satisfaction, and green customer loyalty. African Journal of Business Management, 4(13), 2836.
- Chapman, D., & Sharma, K. (2001). Environmental attitudes and behavior of primary and secondary students in Asian cities: An overview strategy for implementing an eco-schools programme. Environmentalist, 21(4), 265-272.
- Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları (2. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
- Çüçen, A. (2011). Derin Ekoloji. http://blog.aku.edu.tr/ometin/files/2011/12/derinekoloji. pdf [Erişim Tarihi: 19.10.2017].
- Dauvergne, P., & Lister, J. (2013). Eco-business: A big-brand takeover of sustainability. MIT Press.
- DeVellis, R. F. (2012). Scale devolepment: theory and applications (3th Ed). California: Sage.
- Eichholtz, P., Kok, N., & Quigley, J. M. (2010). Doing well by doing good? Green office buildings. American Economic Review, 100(5), 2492-2509.
- George, D. & Mallery, P. (2011). SPSS for Windows step by step: A simple guide and reference 18.0 update. Boston, MA: Allyn & Bacon/Pearson.
- Kağıtçıbaşı, Ç. (1999). Yeni İnsan ve İnsanlar. İstanbul: Evrim Yayınevi.
- Kalıpcı, E., Özdemir, C. ve Öztaş, H. (2011). Çiftçilerin Pestisit Kullanımı ile İlgili Eğitim ve Bilgi Düzeyi ile Çevresel Duyarlılıklarının Araştırılması. TÜBAV Bilim Dergisi, 4(3), 179-187.
- Karasar, N. (2002). Bilimsel araştırma yöntemi (11. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Körpe, D. (2010). Dünyanın durumu-2010. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Kurtar, E.S. ve Ayan, A.K. (2004). Organik Tarım ve Türkiye’deki Durumu. OMU Zir. Fak. Dergisi, 19(1), 56-
- Kurutaş, E.B., & Kılınç, M. (2003). Pestisitlerin Biyolojik Sistemler Üzerine Etkisi. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi, 12(3).
- Mutlu, M. ve Tokcan, H. (2012). İlköğretim 7. sınıf öğrencilerinin toprak kirliliği hakkındaki düşünceleri. International Journal of Social Science Research, 1(1), 65-75.
- Nissen, U. (1995). A methodology for the development of cleaner products: The ideal-eco-product approach. Journal of Cleaner Production, 3(1-2), 83-87.
- Nuhoğlu, H. (2008). İlköğretim fen ve teknoloji dersine yönelik bir tutum ölçeğinin geliştirilmesi. İlköğretim Online, 7(3).
- Özarslan-Aktar, S. (2012). Ekolojik yaşam rehberi. İstanbul: Yeni İnsan Yayınevi.
- Özdemir, O. (2016). Ekolojik okuryazarlık ve çevre eğitimi. Ankara, Pegem Akademi.
- Özerkmen, N. (2002). İnsan merkezli çevre anlayışından doğa merkezli çevre anlayışına. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 42(1-2), 167-185.
- Özgül, 2010. Tüketicilerin Sosyo-Demografik Özelliklerinin hedonik tüketim ve gönüllü sade yaşam tarzları açısından değerlendirilmesi. Ege Akademik Bakış, 11(1), 25-38.
- Öztürk Demirbaş, Ç. (2015). Öğretmen adaylarının sürdürülebilir kalkınma farkındalık düzeyleri. Marmara Coğrafya Dergisi, 31, 300-316.
- Pallant, J. (2016). SPSS kullanma kılavuzu SPSS ile adım adım veri analizi (Çev: Balcı, S. & Ahi, B.). Ankara: Anı Yayıncılık.
- Raţa, G., Petroman, C., & Petroman, I. (2008). Eco-Tourism Terms: A Hybrid Vocabulary. In Proceedings of Taal 2007. The 12th World Lake Conference, 1197-1199).
- Şeker, H. & Gençdoğan, B. (2006). Psikolojide ve eğitimde ölçme aracı geliştirme. Ankara: Nobel Yayınları.
- Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics (5th Ed). Boston, MA: Allyn & Bacon/Pearson Education.
- Tavşancıl, E. (2006). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayınları.
- Taycı-Ünal, F. (2009). İlköğretim öğrencilerinin çevresel tutum, bilgi, duyarlılık ve aktif katılım düzeylerinin belirlenmesi üzerine bir çalışma? Çorlu örneği (Yüksek Lisans Tezi). Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
- Tezbaşaşan, A.A. (1996). Likert tipi ölçek geliştirme klavuzu. Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
- Turan, S. (2009). Eleştirel düşünme becerilerini temel alan biyoloji dersinin ortaöğretim öğrencilerinin ekolojik etik yaklaşımlarına etkisi (yüksek Lisans Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Uslu, Y.D. ve Erkan, U. (2016). Çevre Yönetim Sistemlerinde Yenilenebilir Enerji Uygulamaları: Yeşil Ofis. Alternatif Politika Dergisi, 8(1), 211-233.
- Üstüner, M. (2006). Öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 45(45), 109-127.
- Wagner, M. (2009). Eco-entrepreneurship: An empirical perspective based on survey data. In Frontiers in eco- entrepreneurship research (pp. 127-152). Emerald Group Publishing Limited.
- Yaşar, M. (2014). Eğitimde ölçme ve değerlendirme dersine yönelik tutum ölçeğinin geliştirilmesi. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(1), 259-279.
