An Investigation of Teachers Job-Related Affective Well-Being In Terms of Their Personal Variables and School Principals’ Leadership Styles
Author :
Abstract
Bu çalışmanın amacı, ilköğretim okullarında görev yapmakta olan öğretenlerin işe ilişkin duyuşsal iyilik algılarını kişisel değişkenleri ve birlikte görev yaptıkları okul müdürünün liderlik stilleri açısından incelemektir. İlişkisel tarama yöntemindeki bu araştırmanın çalışma grubunu Tokat ili merkez ilçesindeki 14 farklı ilköğretim okulunda görev yapmakta olan 230 öğretmen oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında Akdoğan (2002) tarafından faktör analizi çalışmaları yapılan ve Türk kültürüne uyarlanan “Çok Faktörlü Liderlik Ölçeği” ve Kuşdil, Bayram, Aytaç ve Bilgel (2004) tarafından Türkçeye uyarlanan “İşe İlişkin Duyuşsal İyilik Algısı Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğretmenlerin mesleklerine ilişkin olumlu duygularının meslekleriyle ilgili olumsuz duygularından daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Ancak, yüksek memnuniyet / düşük uyarım ve düşük memnuniyet / düşük uyarım duygularını daha fazla yaşadıkları tespit edilmiştir. Öğretmenlerin algılarına göre, okul müdürlerinin gösterdiği liderlik tarzları dönüşümsel, işlemsel ve serbestlik tanıyan olarak sıralanmıştır. İlköğretim okulu öğretmenlerinin işleriyle ilgili duygusal iyilik algısı, branş öğretmenlerinden anlamlı derecede yüksektir. Aynı okuldaki çalışma süresi arttıkça, öğretmenlerin işle ilgili duygusal iyiliği de önemli ölçüde azalmaktadır. Okul müdürlerinin dönüşümsel liderlik ve karizmatik / ilham verici, entelektüel teşvik ve bireysel destek alt boyutlarının ve işlemsel liderliğin alt boyutu olan ödüllendirici liderliğin öğretmenlerin işlerine ilişkin genel iyilik algılarını ve işlerine ilişkin yüksek memnuniyet / yüksek uyarım ve yüksek memnuniyet / düşük uyarım duygularını artırdığı belirlenmiştir. Okul müdürlerinin serbestlik tanıyıcı (laissez-faire) liderliği, işlemsel liderliği ve işlemsel liderliğin istisnalarla yönetim (pasif) boyutunun ise öğretmenlerin düşük memnuniyet / yüksek uyarım, düşük memnuniyet / düşük uyarım duygularını ve işlerine ilişkin genel olumsuz duygularını artırdığı belirlenmiştir.
Keywords
Abstract
The purpose of this study is to examine the teachers' perceptions of job-related affective well-being in primary schools in terms of their personal variables and the leadership styles of the school principal. This research used relational survey method with 230 teachers working in 14 different primary schools in Tokat province central districts. ’Multi-Factor Leadership Scale” which factor analysis made and adapted Turkish culture by Akdoğan (2002) and “Job-Related Affective Well-Being Scale” which was adapted Turkish language by Kuşdil, Bayram, Aytaç and Bilgel (2004) were used in data collection. As a result of the research, it was determined that the teachers' positive feelings about their jobs were higher than their negative feelings related to their jobs. However, it was determined that they experienced high pleasure /low arousal and low pleasure / low arousal emotions more. According to the teachers' perceptions, the leadership style levels of school principals are listed as transformative, transactional and laissez-faire. The perception of affective well-being related to job of primary school teachers was significantly higher than the branch teachers. As the duration of work at the same school increases, the teachers' job related affective well-being decreases significantly. It has been determined that school principals’ transformational leadership and its sub-dimensions of charismatic / inspiring, intellectual stimulation and individual support behaviors, and rewarding leadership style, which is the sub-dimension of transactional leadership increases both the teachers’ general positive feelings and pleasure levels and high pleasure / high arousal and high pleasure / low arousal emotions related to their job. School principals’ laissez-faire leadership and transactional leadership and its its sub-dimension of passive dimension of management behaviors increases teachers' low pleasure / high arousal, low pleasure / low arousal emotions and generally increases negative feelings related to their job.
Keywords
- Akan, D. & Sezer, Ş. (2014). Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile okulların öğrenen örgüt olma düzeyi arasındaki ilişki, Turkish Journal of Educational Studies, 1(2), 126-151.
- Akan, D., & Yalçın, S. (2015). Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile öğretmenlerin örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 6(11), 123-150.
- Akbaş-Tuna, A. & Boylu, Y. (2016). Algılanan örgütsel destek ve işe ilişkin duyuşsal iyi oluş halinin üretkenlik karşıtı iş davranışları üzerine etkileri: Hizmet sektöründe bir araştırma, İşletme Araştırmaları Dergisi, 8(4), 505-521.
- Akbolat, M., Işık, O. & Yılmaz, A. (2013). Dönüşümcü liderlik davranışının motivasyon ve duygusal bağlılığa etkisi, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 6(11), 35-50.
- Akçekoce, A. & Bilgin, K. U. (2016). Okul Müdürlerinin Liderlik Stilleri ve Öğretmen Performansı, Çağdaş Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(2), 1-23.
- Anttonen, H., Rasanen, T., Aaltonen, M., Husman, P., Lindstrom, K., Ylikoski, M., Jokiluoma, H., Van Den Broek, K., Haratau, T., Kuhn, K., Masanotti, G. & Wynne, R. (2008). Well-being at work – New Innıvations and good practices. Finnish Institute of Occupational Health, Helsinki, Finland. Retrieved April 3, 2019, from https://www.uml.edu/docs/EUProgress_Booklet_tcm18-42662.pdf
- Arslantaş, C. & Pekdemir, I. (2007). Dönüşümcü liderlik, örgütsel vatandaşlık davranışı ve örgütsel adalet arasındaki ilişkileri belirlemeye yönelik görgül bir araştırma, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 261-286.
- Atalmış, E., H., & Köse, A. (2018). Turkish prospective teachers’ attitudes towards the teaching profession: a metaanalysis study. Journal of Measurement and Evaluation in Education and Psychology, 9(4), 393-413. DOI: 10.21031/epod.410287
- Avcı, U. & Turunç, Ö. (2012). Dönüşümcü liderlik ve örgüte güvenin kariyer memnuniyetine etkisi: Lider-üye etkileşiminin aracılık rolü, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 4(2), 45-55.
- Avcı, A. (2015). Dönüşümcü ve işlemci liderlik stilleri: Kavramsal çerçevesi ve eğitim örgütleri açısından etkileri, FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, 5, 85-108.
- Avey, J. B., Luthans, F., Smith, R. M. & Palmer, N. F. (2010). Impact of positive psychological capital on employee well-being over time, Journal of Occupational Health Psychology, 15(1), 17-28.
- Aydın, A., Yılmaz, K. & Altınkurt, Y. (2013). Eğitim yönetiminde pozitif psikoloji. International Journal of Human Sciences, 10(1), 1470-1490.
- Aykaç, F. (2016). Mobbing, öznel iyi oluş ve mesleki doyum: Psikolojik danışmanlar üzerinde bir çalışma, (Unpublished master dissertation). Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Tokat, Türkiye.
- Baloğlu, N., Karadağ, E. & Gavuz, Ş. (2009). Okul müdürlerinin çok faktörlü liderlik stillerinin yetki devrine etkisi: Bir doğrusal ve yapısal eşitlik modelleme çalışması, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,
- Bass, B. M. (1990). From transactional to transformational leadership: Learning to share the vision,
- Bektaş, F., Çoğaltay, N. & Sökmen, Y. (2014). Öğretmen algılarına göre okul müdürlerinin liderlik stillerinin örgütsel bağlılık üzerindeki rolü, Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3, 122-130.
- Bolat, T. & Seymen, O. A. (2003). Örgütlerde iş et iğinin yerleştirilmesinde "dönüşümcü liderlik tarzı"nın etkileri üzerine bir değerlendirme, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(9), 59-85.
- Buluç, B. (2009a). Sınıf öğretmenlerinin algılarına göre okul müdürlerinin liderlik stilleri ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 15(57), 5-34.
- Buluç, B. (2009b). İlköğretim okullarında bürokratik okul yapısı ile okul müdürlerinin liderlik stilleri arasındaki ilişki, Eğitim ve Bilim, 34(152), 71-86.
- Burns, J.M. (1978), Leadership, Harper Torchbooks, New York, NY.
- Celep, C. (2004). Dönüşümsel liderlik. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Cemaloğlu, N. (2007). Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile yıldırma arasındaki ilişki, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 77-88.
- Cemaloğlu, N. & Erdemoğlu-Şahin, D. (2007). Öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeylerinin farklı değişkenlere göre incelenmesi, Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(2), 465-484.
- Çakınberk, A. & Demirel, E. T. (2010). Örgütsel bağlılığın belirleyicisi olarak liderlik: Sağlık çalışanları örneği, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24, 103-119.
- Çağrı, Ü. (2014). Dönüşümcü liderlik özelliklerinin çalışanlarda örgütsel bağlılık üzerine etkisi, (Unpublished PhD dissertation), İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Çiçek, M. (2011). Liderlikte farklı bir yaklaşım: Otantik liderlik tarzı ve transformasyonel liderlik biçimi ile karşılaştırılması, Bartın Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 2(3), 59-71
- Demirçelik, E. & Korkmaz, M. (2017). The relationship between the leadership styles of school managers and organizational cynicism according to the perceptions of secondary school teachers, OPUS – International Journal of Society Researches, 7(12), 33-53.
- Demirtaş, E. & Şama, E. (2016). Okullarda dönüşümcü liderlik ve örgütsel bağlılık ilişkisi, Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10, 275-298.
- Dierendonck, D., Haynes, C. Borril, C. & Stride, C. (2004). Leadership behavior and subordinate well-being, Journal of Occupational Health Psychology, 9(2), 165-175.
- Doğan, T., Eryılmaz, A. & Ercan, L. (2014). İşe bağlılığın öznel iyi oluş üzerindeki yordayıcı rolü: Akademisyenler üzerine bir çalışma, Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 48-57.
- Eraslan, L. (2004). Liderlikte post-modern bir paradigma: Dönüşümcü liderlik, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 45(4), 1-32.
- Erdoğruca, P. (2011). Dönüşümcü (transformasyonel) liderlik ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişki, (Unpublished master thesis), Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
- Eren E.(2008). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi. (11.Baskı) .İstanbul: Beta Basım Yayım.
- Ertürk, A., Keskinkılıç Kara, S.B., & Zafer Güneş, D. (2016). Duygusal emek ve psikolojik iyi oluş: Bir yordayıcı olarak yönetsel destek algısı. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(4), 1723-1744.
- Finnigan, K. S.(2010). Principal leadership and teacher motivation under high-stakes accountability policies, Leadership and Policy in Schools, 9(2), 161-189.
- Gökçe, F. & Sezer, G. O. (2012). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları, (Uludağ Üniversitesi Örneği), Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 1-23.
- Göksal, G. Y. (2018). Okul yöneticilerinin dönüşümcü liderlik özelliklerini gösterme düzeylerine ilişkin öğretmen görüşleri (Aydın İli Bozdoğan İlçesi örneği), (Unpublished project of without thesis programme), Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Denizli.
- Graen, G., & Cashman, J. F. (1975). A role making model of leadership in formal organizations: A developmental approach. In J. G. Hunt & L. L. Larson (Eds.), Leadership frontiers. Kent, OH: Kent State University Press.
- Günay, E. (2012). Liderlik tarzları ve örgütsel sessizlik ilişkisi: Otel işletmelerinde bir araştırma, (Unpublished master dissertation), Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
- Günay, A., Çetinceli, K.& Özdemir, K. (2018). Etik liderlik, işgören sessizliği ve öznel iyi oluş arasındaki ilişkinin incelenmesi, International Journal Of Economic And Administrative Studies, (17. Uik Özel Sayısı),
- Güneş, A. M.& Buluç, B. (2012). İlköğretim okullarında dönüşümcü liderlik ile örgütsel adalet arasındaki ilişki, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10 (3), 411 – 437.
- Hamill, L. (2019). How employee well-being drives ınnovation at work, and how leadership can foster it, Forbes Community Voice. Retrieved February 27, 2019, from https://www.forbes.com/sites/forbeshumanresourcescouncil/2019/01/16/how -employeewell-being-drives-innovation-at-work-and-how-leadership-can-foster-it/#3ec8ddd31400
- House, R.J. & Mitchell, T.R. (1974). Path-goal theory of leadership, Journal of Contemporary Business, 3, l–97.
- Hoyt, C. L. & Goethals, G. R. (2009). Leader-member exchange (LMX) theory. In Encyclopedia of Group Processes and Intergroup Relations, Edited by J. M. Levine and M. A. Hogg, 517-19. Vol. 2. Thousand Oaks, CA: SAGE
- Ibrahim, A. S. & Al-Taneiji, S. (2012). Principal leadership style, school performance, and principal effectiveness in Dubai schools, International Journal of Research Studies in Education, 2(1), 41-54.
- İnceoğlu, İ. Thomas, G., Chu, C., Plans, D. & Gerbasi, A. (2018). Leadership behavior and employee well- being: An integrated review and a future research agenda, The Leadership Quarterly, 29(1), 179-202.
- Karabağ-Köse, E. & Güçlü, N. (2017). Okul müdürlerinin liderlik stilleri, okullarda karara katılım ve örgütsel öğrenme arasındaki ilişkiler, Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 209-224.
- Karadağ, E., Başaran, A. & Korkmaz, T. (2009). İlköğretim okulu öğretmenlerinin algıladıkları liderlik biçimleri ile iş doyumları arasındaki ilişki, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(21),
- Karahan, G. & Eyüboğlu, E. (2018). Örgütsel iletişimde işe ilişkin duyuşsal iyilik algısı ile öznel mutluluk arasındaki ilişkinin incelenmesi: Türkiye’de havayolu şirketlerinde kabin memurları üzerine bir alan araştırması, Social Sciences Research Journal, 7(3), 210-232.
- Karasakaloğlu, B. (2016). İş yaşam kalitesi ve psikolojik iyi oluş ilişkisi: Konaklama işletmeleri çalışanları üzerine bir araştırma, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 38, 277-294
- Karasar, N. (2013). Bilimsel araştırma yöntemi. (25th Edition). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Karcıoğlu, F., Kaygın, E. (2013). Dönüştürücü liderlik anlayışının yaratıcılığa ve yeniliğe etkisi, KAU IIBF Dergisi, 4(5), 99-111.
- Karip, E. (1998). Dönüşümcü liderlik. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 16, 443-465.
- Kayabaşı, Y. (2008). Bazı değişkenler açısından öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeyleri, Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 191-212.
- Keleş, H. N. (2017). Anlamlı iş ile psikolojik iyi oluş ilişkisi, The Journal of Happiness & Well-Being, 5(1), 154-167.
- Kılıç, R.; Keklik, B. &Yıldız, H. (2014). Dönüştürücü, etkileşimci ve tam serbesti tanıyan liderlik tarzlarının örgütsel sessizlik üzerindeki etkisini belirlemeye yönelik bir araştırma, Journal of Management & Economics, 21(2), 249-268.
- Kırkpınar, S. & İşcan, Ö. F. (2018). Liderlik tarzlarının iş tatmini ve örgütsel bağlılığa etkileri, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 21(1), 65-85
- Korkmaz, M. (2005). Duyguların ve liderlik stillerinin öğretmenlerin performansı üzerinde etkisi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 43, 401-422.
- Korkmaz, M. (2008). Okul müdürlerinin liderlik stilleri ile öğrenen örgüt özellikleri arasındaki ilişki üzerine nicel bir araştırma, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 53, 75-98.
- Krishnan, V. R. (2005). Leader-member exchange, transformational leadership, and value system, Electronic Journal of Business Ethics and Organization Studies, 10(1), 14-21.
- Kuoppala, J., Lamminpää, A., Liira, J., & Vaino, H. (2008). Leadership, job well-being, and health effects-A systematic review and a meta-analysis. Journal of Occupational and Environmental Medicine, 50, 904-915.
- Küçük, Ö. & Çakıcı, A. (2018). İşyeri kabalığının öznel iyi oluş haline etkisi, İş ve İnsan Dergisi, 5(1), 75-87.
- Macit, M. (2003). Leadership and Bass transactional and transformational leadership theory. S.Ü. İ.İ.B.F. Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 5, 87-114.
- Mehari, B. (2015). Transformational leadership and well-being: The mediating role of trust in leadership, meaningfulness and job satisfaction, (Unpublished master dissertation), Sweden: Linnaeus University Department of Psychology.
- Oğuz, E. (2011). Öğretmenlerin örgütsel adalet algıları ile yöneticilerin liderlik stilleri arasındaki ilişki , İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 45-65.
- Özdemir, A. A. (2016). Çalışanların benlik yönelimlerinin liderlik ihtiyaçları ve psikolojik iyi oluş halleri üzerindeki rolü, Türk Psikoloji Yazıları, 19(38), 23-32.
- Öztürk-Serter, G. & Yamaner, E. (2017). Pozitif psikoloji bağlamında öznel iyi oluş ve spor ilişkisi: Ergenler üzerine bir araştırma, Sosyal Bilimler Dergisi, 15, 413-420.
- Palta, A. (2018). Öğretmenlerin işe yabancılaşma düzeyleri ve yöneticilerin liderlik stillerinin incelenmesi, Ulakbilge, 6(31), s.1670-1679.
- Polat, S., Arslan, Y. & Satıcı, A. (2016). Öğretmenlerin mesleki tutumları ile sınıf disiplin modeli tercihleri arasındaki ilişki, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(3), 675-691.
- Polatçı, S. & Akdoğan, A. (2013). Psikolojik sermayenin performans üzerindeki etkisinde iş aile yayılımı ve psikolojik iyi oluşun etkisi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1), 273-293.
- Qaiser, S., Ishtiaq, H. V. & Makhdoom, A. S. (2018). Relationship between perceived occupational stress and psychological well-being among secondary school heads in Khyber Pakhtunkhwa, Pakistan, PloS One,
- Soba, M., Akman, E. & Eroğlu, E. (2018). Liderlik stilleri ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişkinin İzmir Karabağlar İlçesinde bulunan devlet okulları üzerinden incelenmesi, İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(4),
- Şahin, C. & Şahin, S. (2017). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları, öz-yeterlik inançları ve öğrenciyi tanıma düzeyleri, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 15(2), 224-238.
- Şentürk, F. K., Durak, M., Yılmaz, E., Kaban, T., Kök, N. & Baş, A. (2016). Dönüşümcü ve etkileşimci liderlik tarzlarının bireysel yenilikçiliğe etkisini belirlemeye yönelik bir araştırma, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(17), 173-198.
- Şişman, M. (2014). Öğretim liderliği, (5. Baskı). Pegem Akademi, Ankara.
- Vroom, V. H. & Jago, A. G. (1974). Desicion making as a social process: Normative and descriptive models of leader behaviour, Desicion Sciences, 5, 743-769.
- Sivanathan, N., Arnold, K. A. & Baling, J. (2004). Leading Well: Transformational Leadership and Well-Being, Içinde (Ed. P. A. Linley & S. Joseph). Positive Psychology in Practice. New Jersey: John Wiley & Sons, 241
- Şahin, S. (2005). İlköğretim okulu müdürlerinin dönüşümcü ve sürdürümcü liderlik stilleri (İzmir İli örneği), Eğitim ve Bilim, 30(135), 39-49.
- Tanrıverdi, H., Akova, O. & Çifçi, İ. (2016). Açılış-otellerinde dönüşümcü, etkileyici, tam serbesti tanıyan liderlik tarzlarının ve çatışma yönetim stillerinin işten ayrılma niyeti üzerine etkisi, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 18(30), 114 – 123.
- Tavşancıl, E. (2006). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayınları.
- TLA (2018). Mutluluk. Retrieved February 27, 2019, from http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com gts& arama= gts&guid=TDK.GTS.5c76db5031f6f0.72322184
- Tekerek, M. & Polat, S. (2011). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları, 5th International Computer & Instructional Technologies Symposium, 22-24 September 2011, Fırat University, Elazığ- Turkey. Retrieved April, 03, 2019, from http://web.firat.edu.tr/icits2011/ papers/27760.pdf
- Telef, B. B. (2013). Psikolojik iyi oluş ölçeği: Türkçeye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(3), 374-384.
- Temel, E. (2016). Dönüşümcü liderlik ve psikolojik güçlendirme arasındaki ilişkide örgütsel özdeşleşmenin aracılık rolü: Nazilli’deki kamu kurumlarında bir uygulama, (Unpublished master dissertation), Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
- Terzi, A. R. & Çelik, H. (2016). Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ve algılanan örgütsel destek ilişkisi, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(2), 87-98.
- Terzi, A. R. & Tezci, E. (2007). Necatibey Eğitim Fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 52, 593-614.
- Usta, I. (2016). Liderlik davranışlarının çalışanların öznel iyi oluşları ve işe yabancılaşmaya etkisi: Bir alan araştırması, (Unpublished PhD dissertation), Edirne: Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Uyanık, G. (2017). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi: Boylamsal bir araştırma, Karaelmas Journal of Educational Sciences 5, 196-206.
- Vroom, V. H. & Yetton, P. W. (1973). Leadership and decision making. Pittsburgh, PA: University of Pittsburgh Press.
- Yakut, S. & Certel, H. (2016). Öğretmenlerde yalnızlık düzeyinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi, Birey ve Toplum, 6(11), 69-93.
- Yakut, S. & Yakut, İ. (2018). Öğretmenlerde psikolojik iyi oluş ve iş yerinde dışlanma ilişkisi, Turkish Studies,
- Yazıcı, A. Ş. & Akyol, B. (2017). Okul müdürlerinin liderlik davranışları ile öğretmen özerkliği arasındaki ilişki, Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 10, 189-208.
- Yıldız-Bağdoğan, S. (2018). Algılanan örgütsel destek, psikolojik iyi oluş ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkilerin değerlendirilmesi, İş, Güç, Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 20(3), 5-20.
- Yiğitel, S. (2014). Öğretmen ve akademisyenlerin algıladıkları liderlik tarzları ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki, (Unpublished master dissertation), İstanbul Kültür Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Yukl, G. (1999). An evaluation of conceptual weaknesses in transformational and charismatic leadership theories, The Leadership Quarterly, 10(2), 285-305.
- Yukl, G. (2010). Leadership in organizations, (7th edition). Pearson: Prentice Hall, Upper Saddle River. New Jersey.
- Yurcu, G. (2014). Konaklama işletmelerinde çalışanların örgütsel vatandaşlık davranışlarının iş doyumu ve öznel iyi oluşlarına etkisi, (Unpublished PhD dissertation), Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
