Author :
Abstract
Öğretmen eğitiminde büyük öneme sahip olan öğretmenlik uygulaması dersine yönelik yapılan bu çalışmada, öğretmenlik uygulaması sürecinde öğretmen adayları ve uygulama öğretmenleri arasındaki çatışma durumlarını ve bu çatışmaların nedenlerini belirlemek amaçlanmaktadır. Olgubilim deseninde yapılan çalışmada, veri toplama aracı olarak görüşme formlarından yararlanılmıştır. Yapılan çalışmaya sekiz farklı fakültede ve dört farklı anabilim dalında öğrenim gören 163 öğretmen adayı katılmıştır. Odak grup görüşmeleri yapılarak toplanan verilerin analizinde içerik analizi tercih edilmiştir. İçerik analizi ile verilerin metine dönüştürülmesi, metinlerden kodlara ulaşılması, kodlardan yola çıkarak temaların belirlenmesi şeklinde bir yol izlenmiştir. Elde edilen bulgulara dayalı olarak öğretmenlik uygulamasında öğretmen adaylarının uygulama öğretmenleriyle yaşadıkları çatışmalara ilişkin görüşleri; derste yaşanan sorunlar, uygulama öğretmeninin adaya bakış açısı, işleyişe ilişkin sorunlar ve adayı rahatsız edici durumlar temalarında ortaya çıkmıştır. Öğretmenlik uygulamasında öğretmen adaylarının uygulama öğretmenleriyle yaşadıkları çatışmaların nedenlerine ilişkin görüşleri ise; danışmanlardan kaynaklanan nedenler, uygulama okulundan kaynaklanan nedenler ve uygulama sürecinden kaynaklanan nedenler temalarında belirlenmiştir. Bu temalar altında görüş belirten öğretmen adaylarının ifadelerine dayalı olarak önerilerde bulunulmuştur.
Keywords
Abstract
This research looks into conflict situations and the reasons leading to conflict between teacher candidates and mentor teachers during the Teaching Practice course which is essential for teacher education. The study employs a phenomenological approach to research and semi-structured focus group interviews for data collection. The participants of the research are 163 teacher candidates from 8 different faculties and 4 different departments. Content analysis is used for data analysis. First, codes are identified in the text and themes were formed drawing on the codes. The findings revealed the following themes: problems related to the class, mentor teacher’s perception of the teacher candidate, problems related to the process and problematic issues for the candidate. The teacher candidates stated the following reasons for conflict: causes related to the university tutor, causes related to schools and causes related to the practice process. The paper concludes with some suggestions based on these findings.
Keywords
- Aslanargun, E., Kılıç, A. & Acar, F. E. (2012). Uygulama öğretmenlerinin öğretmen adaylarına rehberlik düzeyleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11 (39), pp. 1-21.
- Atmiş, S. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik uygulaması sürecini değerlendirmelerine yönelik doğasının unsurlarını algılama düzeylerindeki görüşlerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
- Aypay, A. (2009). Öğretmenlerin hizmet öncesi öğretmenlik eğitimlerini değerlendirmeleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9 (3), pp.1085-1123.
- Çaycı, B. (2014). Öğretmenlik uygulaması derslerinde yapılacak çalışmaları ve etkinlikleri planlama. V. Aktepe & E. Yalçınkaya (Ed.). Kuram ve uygulamada okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması (8. Bölüm, pp.210-250). Ankara: Pegem Akademi.
- Christensen, L. B., Burke Johnson, R. & Turner, L. A. (2015). Araştırma yöntemleri desen ve analiz. (A. Aypay, Çev.). Ankara: Anı Yayıncılık.
- Dinçer, S. & Kapısız, T. (2013). Öğretmen adaylarının uygulama dersleri ile ilgili yapılan akademik çalışmalarının içerik analizi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 12 (2), pp. 281-294.
- Durdu Karslı, M. & Güven, S. (2011). Öğretmen yetiştirme politikaları. S. Aynal Kilimci (Ed.). Türkiye’de öğretmen yetiştirme (3. Bölüm, pp.53-83). Ankara: Pegem Akademi.
- Eret Orhan, E. (2017). Türkiye’de öğretmen adayları aldıkları öğretmen eğitimi hakkında ne düşünüyor? Nitel bir araştırma. Eğitim ve Bilim, 42 (189), pp. 197-216.
- Folger, J. P., Poole, M. S., & Stutman, R. K. (2013). Working through conflict: Strategies for relationships, groups, and organizations. (Füsun Akkoyun, Çev. Ed.). (7th Ed.). Ankara: Nobel Akademi.
- Gökçe, E. & Demirhan, C. (2005). Öğretmen adaylarının ve ilköğretim okullarında görev yapan uygulama öğretmenlerinin öğretmenlik uygulaması etkinliklerine ilişkin görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 38 (1), pp. 43-71.
- Göktaş, Ö. & Şad, S. N. (2014). Okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması dersi uygulama öğretmenlerinin seçim süreci: ölçütler, sorunlar ve öneriler. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29 (4), pp. 115128.
- Karadüz, A., Eser, Y., Şahin, C., & İlbay, A. B. (2009). Eğitim fakültesi son sınıf öğrencilerinin görüşlerine göre öğretmenlik uygulaması dersinin etkililik düzeyi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (11), pp. 442-455.
- Karip, E. (2013). Çatışma yönetimi (5. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
- Kırksekiz, A., Uysal, M., İşbulan, O., Akgün, Ö.E., Kıyıcı, M. & Horzum, M.B. (2015). Okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması derslerine eleştirel bir bakış: problemler, beklentiler ve çözüm önerileri. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4 (2), pp. 433-451.
- Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). An expanded sourcebook: qualitative data analysis (2nd Ed.). Thousand Oaks: Sage.
- Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (M. Bütün ve S. Beşir Demir, Çev. Ed.). Ankara: Pegem Akademi.
- Senemoğlu, N. (2003). Türkiye’de sınıf öğretmeni yetiştirme uygulamaları, sorunlar, öneriler. SDÜ Burdur Eğitim Fakültesi Dergisi, 4 (5), pp. 154-193.
- Senemoğlu, N. (2011). Türkiye’de hizmet öncesi sınıf öğretmeni yetiştirme programları ne düzeyde etkilidir? Öğretmen adayı öğrenciler, öğretim elemanları ve öğretmenler bizi bu konuda bilgilendiriyor. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi , 1 (1), pp. 35-47.
- Sezen Yüksel, N. (2017). Öğretmen adaylarının uygulama öğretmeni değerlendirmelerinin uygulama deneyimine göre incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 16 (62), pp. 1048-1062.
- Süral, S. (2017). Sınıf öğretmenliği öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması dersindeki uygulama öğretmenleri hakkındaki düşüncelerinin incelenmesi. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2 (1), pp. 277-299.
- Şişman, M. (2009). Öğretmen yeterlilikleri: modern bir söylem ve retorik. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10 (3), pp. 63-82.
- Ünver, G. (2003). Öğretmenlik uygulamasında iş birliği: bir durum çalışması. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23 (1), pp. 87-100.
- Ünver, G. & Eroğlu, G. (2003). Uygulama öğretmeninin öğretmen adayına karşı davranışları. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 2 (3), pp. 15-29.
- Wikipedia. (2017). İstatistiki bölge birimleri sınıflandırması. Retrieved from (https://tr.wikipedia.org/ wiki/%C4%B0statistiki_B%C3%B6lge_Birimleri_S%C4%B1n%C4%B1fland%C4%B1rmas%C4%B1), on (10.12.2017).
- Yalaza Atay, D. (2003). Öğretmen eğitiminin değişen yüzü. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Yayli, D. (2008). Theory–practice dichotomy in inquiry: Meanings and preservice teacher–mentor teacher tension in Turkish literacy classrooms. Teaching and Teacher Education, 24, pp. 889-900.
- Yıldırım, A. (2011). Öğretmen eğitiminde çatışma alanları ve yeniden yapılanma. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 1 (1), pp. 1-17.
- Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9.Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- YOK. (1998a). Eğitim fakültesi öğretmen yetiştirme lisans programları. Retrieved from (http://www.yok.gov. tr/documents/10279/30217/Egitim_fakultesi_ogretmen_yetistirme_lisans_programlari_mart_98.pdf/5e 166018-b806-48d5-ae13-6afd5dac511c), on (03.03.2018).
- YOK. (1998b). Fakülte-okul işbirliği. Retrieved from (http://www.yok.gov.tr/documents/10279/23817636/ fakulte_okul_isbirligi.pdf/561be90b-5e16-4d8a-9c2b-eaba3426b440), on (19.02.2018).
- YOK. (2007). Öğretmen yetiştirme ve eğitim fakülteleri (1982-2007). Retrieved from (http://www. yok.gov.tr/documents/10279/30217/yok_ogretmen_kitabi/054a8c72-174b-4b00-a675-837874006db5), on (09.02.2018).
- YOK. (2018). Öğretmen yetiştirme lisans programları. Retrieved from (http://www.yok.gov.tr/documents/ 10279/41805112/AA_Sunus_+Onsoz_Uygulama_Yonergesi.pdf), on (10.03.2018).
