The Effect of Servant Leadership on Teacher Alienation: The Mediating Role of Supportive School Culture

Author :  

Year-Number: 2020-Volume 12, Issue 3
Yayımlanma Tarihi: 2020-05-20 00:23:53.0
Language : English
Konu :
Number of pages: 57-67
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

İlişkisel tarama modelinde kurgulanan bu araştırmanın amacı öğretmen algılarına göre okul müdürlerinin hizmetkâr liderlik davranışları ile öğretmenlerin işe yabancılaşmaları arasındaki ilişkide destek kültürünün aracılık rolünü belirlemektir. Araştırma basit seçkisiz örnekleme yöntemiyle seçilen 244 öğretmen üzerinde yürütülmüştür. Verilerin toplanmasında “Hizmetkâr Liderlik Ölçeği, Öğretmelerin İşe Yabancılaşması Ölçeği ve Destek Kültürü Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırma sonuçları, hizmetkâr liderlik ve öğretmenlerin işe yabancılaşmaları arasında negatif yönlü bir ilişkinin olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte okul müdürlerinin hizmetkâr liderlik davranışları, öğretmenlerin işe yabancılaşmalarını yordamaktadır. Ayrıca müdürlerin hizmetkâr liderlik davranışları ile öğretmenlerin işe yabancılaşmaları üzerindeki etkisinde okuldaki destek kültürünün aracı etkisinin olduğu görülmüştür. Araştırma sonuçları ilgili alanyazın çerçevesinde tartışılmış, uygulayıcılara çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Keywords

Abstract

The aim of this study was to determine teachers’ perceptions of the mediating role of supportive school culture in the relationship between school principals' servant leadership behaviors and teacher alienation. A correlational survey model was used. Study sample consisted of 244 teachers recruited using simple random sampling. Data were collected using the Servant Leadership Assessment Instrument, Teacher Alienation Scale and Supportive school culture Scale. Results show that servant leadership is negatively correlated with teacher alienation and that school principals' servant leadership behaviors predict teacher alienation. Supportive school culture has a mediating effect on school principals' servant leadership behaviors and teacher alienation. Results were compared with the literature, and recommendations were made to practitioners.

Keywords

Kaynakça

  • Akın, U. (2012). Okul yöneticilerinin seçimi ve yetiştirilmesi: Türkiye ve seçilmiş ülkelerden farklı uygulamalar, karşılaştırmalar. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(2), 1-30.
  • Akın, U. (2015). The relationship between organizational cynicism and trust in schools: A research on teachers. Education and Science, 40(181), 175-189. doi:10.15390/EB.2015.4721
  • Al-Mahdy, Y. F., Al-Harthi, A. S., & Salah El-Din, N. S. (2016). Perceptions of school principals’ servant leadership and their teachers’ job satisfaction in Oman. Leadership and Policy in Schools, 15(4), 543-566. doi: 10.1080/15700763.2015.1047032
  • Argon, T. (2014). Supporting human resources in educational institutions: Teacher views on administrator support. Journal of Human Sciences, 11(2), 691-729. doi: 10.14687/ijhs.v11i2.2848
  • Aslan, Ş., & Özata, M. (2011). Sağlık çalışanlarında hizmetkâr liderlik: Dennis-Winston ve Dennis-Bocernea hizmetkâr liderlik ölçeklerinin geçerlik ve güvenirlik araştırması. Journal of Management Economics, 18(1), 140-154.
  • Ayık, A., & Ataş-Akdemir, Ö. (2016). Öğretmen adaylarının okul yaşam kalitesi ve okula yabancılaşma algıları arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Egitim Yönetimi Dergisi, 21(4), 429-452. doi:10.14527/kuey.2015.016
  • Barbuto, J. E., & Wheeler, D. W. (2006). Scale development and construct clarification of servant leadership. Group & Organization Management, 31(3), 300-326. doi: 10.1177/1059601106287091
  • Baron, R. M., & Kenny, D. A. (1986). The moderator–mediator variable distinction in social psychological research: Conceptual, strategic, and statistical considerations. Journal of Personality and Social Psychology, 51(6), 1173.
  • Başaran, İ.E. (1998) Yönetimde insan ilişkileri. Ankara: Aydan Web Tesisleri.
  • Black, G. L. (2010). Correlational analysis of servant leadership and school climate. Journal of Catholic Education, 13(4), 437-466. doi:10.15365/joce.1304032013
  • Bursalıoğlu, Z. (2011). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Ankara: Pegem Akademi
  • Cemaloğlu, N. (2005). Türkiye de okul yöneticisi yetiştirme ve istihdamı varolan durum, gelecekteki olası gelişmeler ve sorunlar. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(2), 249-274.
  • Cerit, Y. (2009). The effects of servant leadership behaviours of school principals on teachers’ job satisfaction. Educational Management Administration & Leadership, 37(5), 600-623. doi:10.1177/1741143209339650
  • Çağlar, Ç. (2012). Öğrenci yabancılaşma ölçeğinin (ÖYÖ) geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 37(166), 195-205.
  • Çimen, B., & Karadağ, E. (2019). Ruhsal liderlik, örgüt kültürü, örgütsel sessizlik ve okulun akademik başarısı. Kuram ve Uygulamada Egitim Yönetimi Dergisi, 25(1), 1-50. doi: 10.14527/kuey.2019.001.
  • Dash, S. S., & Vohra, N. (2018). The leadership of the school principal: Impact on teachers’ job crafting, alienation and commitment. Management Research Review, 42(3), 352-369. doi:10.1108/MRR-11-2017-0384
  • Demirtaş, H., Özer, N., Demirbilek, N., & Balı, O. (2017). Relationship between the perceived principal support, trust in principal and organizational commitment. International Online Journal of Educational Sciences, 9(4), 1075-1092. doi: 10.15345/iojes.2017.04.013
  • Dennis, R. S., & Bocarnea, M. (2005). Development of the servant leadership assessment instrument. Leadership & Organization Development Journal, 26(8), 600-615. doi:10.1108/01437730510633692
  • Duyan, E., & Van Dierendonck, D. (2014). Hizmetkar liderliği anlamak: Teoriden ampirik araştırmaya doğru. Sosyoloji Konferansları, 49, 1-32.
  • Elma, C. (2003). İlköğretim okulu öğretmenlerinin işe yabancılaşması. (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Erdem, M. (2014). The level of quality of work life to predict work alienation. Educational Sciences: Theory and Practice, 14(2), 534-544. doi:10.12738/estp.2014.2.2126
  • Eryılmaz, A., & Burgaz, B. (2011). Özel ve resmi lise öğretmenlerinin örgütsel yabancılaşma düzeyleri. Eğitim ve Bilim, 36(161), 271-286.
  • Fritz, M. S., & MacKinnon, D. P. (2007). Required sample size to detect the mediated effect. Psychological Science, 18(3), 233-239. doi: 10.1111/j.1467-9280.2007.01882.x
  • Gökyer, N., & Türkoğlu, İ. (2018). The relationship between high school teachers' organizational support perceptions and their organizational cynicism attitudes. Education & Science, 43(196), 317-340.
  • Greenleaf, R. K. (1977). Servant Leadership: A Journey into the nature of legitimate power and greatness. New York, NY: Paulist Press.
  • Gül, İ., & Türkmen, F. (2016). Examining the school administrators’ servant leadership behaviors according to teachers perception Journal of Human Sciences, 13(3), 5515-5529. doi:10.14687/jhs.v13i3.4290
  • Gürbüz, S. (2019). Sosyal bilimlerde aracı, düzenleyici ve durumsal etki analizleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Hascher, T., & Hadjar, A. (2018). School alienation – theoretical approaches and educational research. Educational Research, 60(2), 171-188. doi:10.1080/00131881.2018.1443021
  • Hayes, A. F. (2009). Beyond Baron and Kenny: Statistical mediation analysis in the new millennium. Communication Monographs, 76 (4): 408-420
  • Hayes, A. F. (2018). Introduction to mediation, moderation, and conditional process analysis: A regression-based approach (Second edition). New York: Guilford Press.
  • Herndon, B. C. (2007). An analysis of the relationships between servant leadership, school culture, and student achievement. (Unpublished doctoral dissertation). University of Missouri, Columbia.
  • Hill, J. R. (2007). Servant leadership characteristics of high school principals, organizational culture, and student performance: A correlational study. (Unpublished doctoral dissertation). University of North Dakota, North Dakota.
  • Hoy, W. K., & Miskel, C. G. (2010). Eğitim yönetimi (Trans. Ed.: S. Turan). Ankara: Nobel.
  • Kahveci, H., & Aypay, A. (2013). Hizmetkâr liderlik ve okul kültürü arasındaki ilişkinin ilköğretim okullarında incelenmesi. Eğitimde Politika Analizi, 2(1), 44-60.
  • Korkmaz, M. (2005). Okul yöneticilerinin yetiştirilmesi: sorunlar çözümler ve öneriler. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(3), 237-252
  • Korkmaz, M., & Çevik, M. S. (2018). Ortaöğretim kurumlarında örgüt kültürü ile yabancılaşma arasındaki ilişkinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Egitim Yönetimi Dergisi, 23(4), 675-716. doi:10.14527/kuey.2017.021
  • Koşar, S., & Çalık, T. (2011). Okul yöneticilerinin yönetimde gücü kullanma stilleri ile örgüt kültürü arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 4(4), 581-603.
  • Kulka, R. A., Kahle, L. R., & Klingel, D. M. (1982). Aggression, deviance, and personality adaptation as antecedents and consequences of alienation and involvement in high school. Journal of Youth and Adolescence, 11(3), 261-279. doi:10.1007/BF01537471
  • Kurtulmuş, M., & Yiğit, B. (2016). İşe yabancılaşmanın öğretmenlerin işten ayrılma niyetine etkisi. Mersin University Journal of the Faculty of Education, 12(3), 860-871. 60-871. doi:10.17860/mersinefd.282385
  • Lantu, D. C. (2015). Servant leadership and human capital management: Case study in Citibank Indonesia. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 169, 303-311. doi: 10.1016/j.sbspro.2015.01.314
  • Lee, M., & Louis, K. S. (2019). Mapping a strong school culture and linking it to sustainable school improvement. Teaching and Teacher Education, 81, 84-96. doi: 10.1016/j.tate.2019.02.001
  • Lunenburg, F. C., & Ornstein, A. C. (2013). Eğitim yönetimi (Trans. Ed.: G. Arastaman) (6 ed.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Messner, P. E., Newcom Belcher, R., & Fridell, M. (2009). Discriminate analysis gender public school principal servant leadership differences. Leadership & Organization Development Journal, 30(8), 722-736. doi:10.1108/01437730911003894
  • Northouse, P. G. (2018). Introduction to leadership: Concepts and practice (5 ed.). Thousand Oaks, California: Sage Publications.
  • Özdemir, A. (2006). Okul kültürünün oluşturulması ve çevreye tanıtılmasında okul müdürlerinden beklenen ve onlarda gözlenen davranışlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(4), 411-436.
  • Palta, A. (2018). Öğretmenlerin işe yabancılaşma düzeyleri ve yöneticilerinin liderlik stillerinin incelenmesi. Ulakbilge Sosyal Bilimler Dergisi, 6(31), 1670-1679.
  • Preacher, K. J. & Hayes, A. F. (2004). SPSS and SAS procedures for estimating indirect effects in simple mediation models. Behavior Research Methods, Instruments and Computers, 36 (4), 717-731
  • Preacher, K. J. & Hayes, A. F. (2008). Contemporary approaches to assessing mediation in communication research. In A. F. Hayes, M. S. Slater & L. B. Snyder (Eds.), The SAGE sourcebook of advanced data analysis methods for communication research (pp. 13-54). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
  • Prilleltensky, I., Neff, M., & Bessell, A. (2016). Teacher stress: what it is, why it's important, how it can be alleviated. Theory Into Practice, 55(2), 104-111. doi:10.1080/00405841.2016.1148986
  • Reno, G. D., Friend, J., Caruthers, L., & Smith, D. (2017). Who’s getting targeted for behavioral interventions? Exploring the connections between school culture, positive behavior support, and elementary student achievement. The Journal of Negro Education, 86(4), 423-438. doi: 10.7709/jnegroeducation.86.4.0423
  • Sendjaya, S., & Sarros, J. C. (2002). Servant leadership: Its origin, development, and application in organizations. Journal of Leadership & Organizational Studies, 9(2), 57-64. doi: 10.1177/107179190200900205
  • Sergiovanni, T. J. (2001). The principalship: a reflective practice perspective, needham heights. MD: Allyn and Bacon.
  • Sezgin, F. (2010). Öğretmenlerin örgütsel bağlılığının bir yordayıcısı olarak okul kültürü. Eğitim ve Bilim, 35(156), 143-159.
  • Sidorkin, A. M. (2004). In the event of learning: alienation and participative thinking in education. Educational Theory, 54(3), 251-262. doi:10.1111/j.0013-2004.2004.00018.x
  • Skaalvik, E., & Skaalvik, S. (2016). Teacher stress and teacher self-efficacy as predictors of engagement, emotional exhaustion, and motivation to leave the teaching profession. Creative Education, 7(13), 17851799. doi:10.4236/ce.2016.713182
  • Skaalvik, E., & Skaalvik, S. (2017). Dimensions of teacher burnout: relations with potential stressors at school. Social Psychology of Education, 20(4), 775-790. doi:10.1007/s11218-017-9391-0
  • Spears, L. C. (2010). Character and servant leadership: Ten characteristics of effective, caring leaders. The Journal of Virtues & Leadership, 1(1), 25-30.
  • Stone, A., Russell, R. F., & Patterson, K. (2004). Transformational versus servant leadership: A difference in leader focus. Leadership & Organization Development Journal, 25(4), 349-361. doi: 10.1108/01437730410538671
  • Şimşek, H., Balay, R., & Şimşek, A. S. (2012). İlköğretim sınıf öğretmenlerinde mesleki yabancılaşma. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2(1), 53-72.
  • Şişman, M. (2002). Örgütler ve kültürler. Ankara: Pegem Akademi.
  • Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics. Boston, MA: Pearson.
  • Tanrıverdi, H., & Kılıç, N. (2016). Algılanan örgütsel destek ve örgütsel yabancılaşma arasındaki ilişkinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi, Sosyolojik Araştırmalar E-Dergisi, 1(1), 1-18.
  • Tekingündüz, S., Kurtuldu, A., & Eğilmez, Ç. (2016). The analysis of the effects of social support, job alienation and job stress on labour performance. Journal of Human Sciences, 13(1), 683-694. doi:10.14687/ijhs.v13i1.3512
  • Terosky, A. L., & Reitano, M. C. (2016). Putting followers first: The role of servant leadership in cases of urban, public school principals. Journal of School Leadership, 26(2), 192-222. doi: 10.1177/105268461602600201
  • Terzi, A. R. (2005). İlköğretim okullarında okul kültürü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 11, 423-442.
  • Tiplic, D., Brandmo, C., & Elstad, E. (2015). Antecedents of Norwegian beginning teachers’ turnover intentions. Cambridge Journal of Education, 45(4), 451-474. doi:10.1080/0305764X.2014.987642
  • Turhan, M., & Karabatak, S. (2015). Türkiye’de okul yöneticilerinin yetiştirilmesi ve yurtiçi alanyazında sunulan model önerilerinin incelenmesi. Turkish Journal of Educational Studies, 2(3), 79-107.
  • Türkmenoğlu, G., & Bülbül, T. (2015). Okul yöneticilerinin göreve geliş biçimlerinin okul kültürüne yansımaları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 527-549. doi: 10.17860/efd.26254
  • Uzun, T. (2018). Okullarda algılanan örgütsel adalet, yönetici desteği ve örgütsel özdeşleşme arasındaki ilişkiler. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(4), 776-789. doi: 10.24315/trkefd.366093
  • Ünsal, Y. (2018). Eğitim örgütlerinde sergilenen hizmetkar liderlik rollerinin öğretmenlerin örgütsel yabancılaşmalarına etkisi. (Yüksek lisans tezi). Harran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Şanlıurfa.
  • Valli, L., & Buese, D. (2007). The changing roles of teachers in an era of high-stakes accountability. American Educational Research Journal, 44(3), 519-558. doi:10.3102/0002831207306859
  • Van Dierendonck, D. (2011). Servant leadership: A review and synthesis. Journal of Management, 37(4), 1228- 1261. doi: 10.1177/0149206310380462
  • Van Maele, D., & Van Houtte, M. (2015). Trust in school: a pathway to inhibit teacher burnout? Journal of Educational Administration, 53(1), 93-115. doi:10.1108/JEA-02-2014-0018
  • Vavrus, M. (1989). Alienation as the conceptual foundation for ıncorporating teacher empowerment into the teacher education knowledge base. Paper presented at the Proceedings of the National Forum of the Association of Independent Liberal Arts Colleges for Teacher Education Indianapolis. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED344851.pdf
  • Yalçın, M., & Karadağ, E. (2013). Hizmetkar liderlik ve okul kültürü: Bir yapısal eşitlik modellemesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 101-120.
  • Yıldız, K., Akgün, N., & Yıldız, S. (2013). İşe yabancılaşma ile örgütsel sinizm arasındaki ilişki . The Journal of Academic Social Science Studies, 6(6), 1253-1284.
  • Yukl, G. (1989). Managerial leadership: A review of theory and research. Journal of Management, 15(2), 251-289. doi:10.1177/014920638901500207
  • Zamperlin, F. U. (2012). The role of servant leadership in middle school culture. (Unpublished doctoral dissertation). Fordham University, New York.
  • Zhang, Y., Lin, T. and Fong F. S. (2012). Servant leadership: a preferred style of school leadership in Singapore. Chinese Management Studies, 6(2), 369-383. doi:10.1108/17506141211236794
MAKALE İSTATİSTİKLERİ

                                                                                                                                                                                                        

                                                                                                                                                                                                        

                                                                                                                                                                                                        
                                                                                                                                                                                                        
                                                                                                                                                                                                        

                                                                                                                                                                                                        

                                                                                                                                                                                                        



                                                                                                                                                                                                        

                                                                                                                                                                                                        
 
                                                                                                                                                                                                        
                      
                                                                                                                                                                                                        

                                                                                                                                                                                                        

                                                                                                                                                                                                        
LINKS

                                                                                                                                                                                                        
    
                                                                                                                                                                                                        
  • 
                                                                                                                                                                                                        
    
                                                                                                                                                                                                        
    

                                                                                                                                                                                                        
     Last issue
    
                                                                                                                                                                                                        
    
                                                                                                                                                                                                        
    • 
                                                                                                                                                                                                        
  • 
                                                                                                                                                                                                        
    
                                                                                                                                                                                                        
    
                                                                                                                                                                                                        
         Previous issues
    
                                                                                                                                                                                                        
    
                                                                                                                                                                                                        
    • 
                                                                                                                                                                                                        
  • 
                                                                                                                                                                                                        
    
                                                                                                                                                                                                        
    
                                                                                                                                                                                                        
    Article Statistics
    
                                                                                                                                                                                                        
    
                                                                                                                                                                                                        
    • 

                                                                                                                                                                                                        
                                                                                                                                                                                                        




                                                                                                                                                                                                        


                                                                                                                                                                                                        

                                                                                                                                                                                                        



                                                                                                                                                                                                        

                                                                                                                                                                                                        

                                                                                                                                                                                                        
Share