Author :
Abstract
Üstün yetenekli olmanın bütün özel yeteneklerinin yanında bireye ve aileleri bazı olumsuz durum veya problemler ile karşı karşıya bırakabilmektedir. Bu problemlerin neler olduğunu tespit edilmesi hem bu bireyleri tanıma hem de yapılacak bütün uygulama ve çalışmalar açısından önemlidir. Bu problemler, çocukların yaşamlarının hemen her döneminde büyük bir bölümünü birlikte geçirdiği ailelerden öğrenilebilir. Bu düşünce ile araştırmada, ailelerinin üstün yetenekli bireylerin yaşadığı sorunların neler olduğu ve bu sorunlara ne gibi çözümler önerdiklerini tespit etmek amaçlanmıştır. Nitel bir çalışma olan bu araştırmada olgubilim (fenemoloji) deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu üstün yetenekli çocuğa sahip 16 veliden oluşmaktadır. Veriler araştırmacı tarafından hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formu ile elde edilmiştir. Elde edilen veriler içerik analizi ile incelenmiştir. Veriler tema ve alt temalar oluşturularak doğrudan katılımcı görüşlerinden alıntılar ile verilmiştir. Araştırma sonucunda velilerin çocukların karşılaştıkları sorunlara yönelik ifadeleri 10 temada, çözüm önerileri ise 11 temada verilerek bu temaların alt temaları oluşturulmuştur. Velilere göre üstün yetenekli çocuklar; Özel kurumlardan, eğitimci ve idarecilerden kaynaklı, ailelerden kaynaklı, müfredat ve eğitim ortamları kaynaklı, çocukların kendilerinden kaynaklı, değerlendirmelerden kaynaklı, çevresel faktörlerden, Bilim ve Sanat Merkezine yönelik yaşanan problemler, akran iletişiminden kaynaklı ve ekonomik problemler yaşamaktadır. Velilerin bu problemlere yönelik farklı çözüm önerileri sunmuşlardır. Tespit edilen bu problemlere yönelik çalışmalar yapılabilir. Üstün yetenekli bireylere yönelik yapılacak uygulamada velilerin de görüşlerine başvurulması tavsiye edilmektedir.
Keywords
Abstract
Inspite of the all special abilities of being gifted, it could also confront the individuals and their families with some negative situations or problems. Determining these problems is important in terms of both getting to know these individuals and all further applications and studies to be done. These problems could be learned from families, with whom children spend most of their life together in almost every period of their lives. With this idea, it was aimed in the study to determine what problems their families experience with gifted individuals and what solutions they proposed to these problems. In this qualitative study, the phenomenology pattern was used. The sample group of the study consists of 16 parents with gifted children. The data were obtained through a semi-structured interview form prepared by the researcher. The data obtained were analyzed by content analysis. The data were given by creating themes and sub-themes directly with quotations from the participants' opinions. As a result of the research, the sub-themes of these themes were created by giving the parents' expressions about the problems faced by the children in 10 themes and solution suggestions in 11 themes. According to parents, gifted children experience problems arising from private institutions, educators and administrators, families, curriculum and educational environments, children themselves, assessments, environmental factors, problems with the Science and Art Center (BİLSEM), peer communication and economic situations. Parents offered different solutions for these problems. Studies could be carried out for these detected problems. In the further application for gifted individuals, it is recommended that parents' views are also consulted.
Keywords
- Clark, B. (1997). Growing Up Gifted. Developing the Potential of Children at Home and at School. (5th. ed.) New Jersey: Merrill, an imprint of Prentice Hall.
- Çağlar, A. (1990). Okulöncesi Dönemde Çocuğun Fen Eğitiminde Ailenin Yeri ve Bazı Öneriler. Yaşadıkça Eğitim 13.
- Davaslıgil, Ü. (1990). Üstün Çocuklar. Yaşadıkça Eğitim 13.
- Davaslıgil, Ü. (2004). Üstün Çocuklara Sahip Ailelerin Eğitim,. 1.Türkiye Üstün Yetenekliler Kongresi Üstün Yetenekli Çocuklar Seçilmiş Makaleler Kitabı. Çocuk Vakfı Yayınları. İstanbul. http://cocukuniversitesi.aydin.edu.tr/tez/makale_kitabi.pdf#page=84 Retrieved: 19.04.2020
- Erişen, Y., Yavuz Birben, F., Sevgi Yalın, H., Ocak, P. (2015). Üstün Çocukları Fark Edebilme ve Destekleme Eğitiminin Öğretmenler Üzerindeki Etkisi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 4(2). 586-602.
- Feldhusen, J.F. (1997) “Educating Teachers for Work with Talented Youth”. In N. Colangelo & G.A. Davis (Eds.) Handbook of Gifted Education, 547-555
- Hallahan, D. P., Kauffman, J.M. (1994). Exceptional children: introduction to special education. (6Bs). Allyn and Bacon.
- Işık, A., Güneş, E. (2017). Türk Tarihinde Özel Yeteneklilerin Eğitimi: Osmanlı Enderun Mektebi. Üstün Zekalılar Eğitimi ve Yaratıcılık Dergisi ÜZEYAD. 4(3). 1-13.
- Karakuş, F. (2010). Üstün Yetenekli Çocukların Anne Babalarının Karşılaştıkları Güçlükler. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1): 127-144.
- MEB. (2007). Milli Eğitim Tebliğler Dergisi 70(2593) http://tebligler.meb.gov.tr/index.php/tuem-sayilar/ viewcategory/ 71-2007. Retrieved: 16.04.2020
- Merriam, S.B. (2013). Nitel Araştırma. (Selahattin Turan, Trans. Edit.). 3. ed. Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Oruç, Ş., Ateş, H., Çağır, S. (2019). Türk Eğitim Sisteminde Geçmişten Günümüze Üstün Yetenekliler İçin Yapılan Uygulamalar. Uluslararası Ders Kitapları ve Eğitim Materyalleri Dergisi. 2(2). 253-273.
- Özbay, Y. (2013). Üstün Yetenekli Çocuklar ve Aileleri. T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Sağlık Bakanlığı Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Retrieved: 12.04.2020 http://www.aep.gov.tr/wpcontent/uploads/2012/10/UstunYetenekliCocuklar.pdf
- Patton, M. Q. (1987). How to Use Qualitative Methods in Evaluation. Newbury Park, CA: Sage.
- Şahin, F. (2015). Educational Programs, Services and Support for Gifted Students in Turkey. Journal of Theory and Practice in Education. 11(4). 1207-1223
- Üstün Yetenekliler ve Eğitimleri Komisyon Raporu (1991), Üstün Yetenekli Çocuklar Seçilmiş Makaleler Kitabı (2004). Çocuk Vakfı Yayınları. İstanbul. http://cocukuniversitesi.aydin.edu.tr/tez/makale_ kitabi.pdf #page = 84 Retrieved: 19.04.2020
- Yıldırım, A. and Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (11. ed). Ankara: Seçkin Yayıncılık
