Author:
Abstract
Hızlı kentleşme sonucu yoğun ve düzensiz yapılaşma, açık alanların hızla azalması, artan araç sayısı ve trafik, kentsel alanları çocuklar için tehlikeli hale getirmektedir. Bu nedenle, kentsel alanlar, çocuğun gereksinim ve beklentilerine yanıt vermemekte, güvenli ortamlar sunmamaktadır. Bu çalışmanın amacı, çocuğun en temel oyun alanı olan sokak ile ilgili görüşlerini ve bu görüşlerden yola çıkarak sokağın tasarımını gerçekleştirmektir. Araştırma, nitel araştırma desenlerinden olgu bilim (fenomonoloji) çalışması olarak yapılmıştır. Olgu bilim, birden çok veri toplama araçları ile derinlemesine incelenen durumların ve duruma bağlı temaların tanımlandığı nitel bir araştırma desenidir. Araştırmanın çalışma grubunu, olasılıklı örnekleme yöntemlerinden olan Basit Tesadüfi Örnekleme yöntemi kullanılarak belirlenen Sakarya ili Hendek ilçesinde MEB’ e bağlı bağımsız bir ana okulunda bulunan 60-71 aylık 24 çocuk oluşturur. Araştırma verileri, Vosniadou ve Brewer, (1992) ile Vosniadou, Skopeliti ve Ikospentaki, (2004, 2005) tarafından geliştirilen dört boyutlu görüşme protokolü kullanılarak toplanır. Bu boyutlar, a) çocukların sokak algılarına ilişkin zihinsel modellerini ortaya koyacak 3 soru içeren sözel açıklama, b) sokak resmi çizme, c) sokak algısına ilişkin kavram ağı oluşturma ve d) oluşan kavram ağı kullanılarak sokak modeli oluşturmadır. Çalışma grubunun genel özelliklerini belirlemek amacıyla araştırmacılar tarafından hazırlanan “Kişisel Bilgi Formu” kullanılmıştır. İlk iki boyutta toplanan veriler analiz edilerek ikinci ve üçüncü boyutta sokak algısına yönelik model oluşturulmuştur. Sonuç olarak; her boyutta elde edilen veriler, çocukların gözünden sokağın; (1) iklim-gökyüzü, (2) yapılar, (3) canlılar, (4) eylemler, (5) taşıtların yer aldığı 5 boyuttan oluştuğunu göstermektedir.
Keywords
Abstract
Massive and unplanned urbanization, rapid loss of open space, an increase in the number of motor vehicles and heavy traffic cause urban areas to be dangerous for children. As a result, urban areas might not meet children’s requirements and might not be secure for them. The purpose of this study is to gather children’s perceptions about streets which are supposed to be their main playgrounds and to implement street designs derived from their views. This phenomenological study adopted a qualitative research design, in which data came from cases through various data collection tools and specification of themes provisional to these cases. The participants were 24 children in state schools, who aged between 60-71 months, and were sampled by simple random sampling method. The demographic information of the participants was collected via the “Personal Information Form” prepared by researchers. Data were collected by the four-dimensional interview protocol developed by Vosniadou and Brewer (1992) and Vosniadou, Skopeliti and Ikospentaki (2004, 2005): a) specific statement, formed by three questions that reveal cognitive model related to their street perceptions, (b) drawing street pictures, (c) developing a concept map related to street perceptions, and (d) developing street models from this concept map. Data collected in the first two dimensions were analyzed and the street models were formed in the third dimension. As a result, data collected in each dimension showed that the street was composed of five dimensions from the children’s point of view: (1) climate-sky, (2) structures, (3) living creatures, (4) actions, (5) vehicles.